CBSE Class 12 –Telugu Core Question Paper 2022
PARA-A
1. కింది పద్యపాదానికి గురు, లఘువులను గుర్తించి గణ విభజన చేసి ఏ పద్యమో తెలిపి, యతి స్థానం గుర్తించండి ?
పద్యపాదం: “ఎవ్వనిచే జనించు జగమెవ్వని లోపల నుండు లీనమై”
జవాబు:
గురు మరియు లఘు:
“ఎవ్వ” (లఘు)
“నిచే” (గురు)
“జనించు” (గురు)
“జగమెవ్వని” (గురు)
“లోపల” (లఘు)
“నుండు” (లఘు)
“లీనమై” (గురు)
గణ విభజన:
- గణ 1: “ఎవ్వ”
- గణ 2: “నిచే”
- గణ 3: “జనించు”
- గణ 4: “జగమెవ్వని”
- గణ 5: “లోపల”
- గణ 6: “నుండు”
- గణ 7: “లీనమై”
పద్యమో: ఇది “ఉత్తరంధత” వృత్తం.
యతి స్థానం: ఈ పద్యంలో యతి స్థానం “జనించు” మరియు “లోపల” వద్ద ఉంటుంది.
2. “శార్దూలం” వృత్త పద్య లక్షణాలు తెలపండి.
జవాబు:
“శార్దూలం” వృత్తం అనేది అష్టపది వృత్తంగా గుర్తించబడుతుంది. దీనిలో ఆధారం (భాష్య) 8 పాదాలతో ఉంటుంది. ఇది పది గణాలు కలిగి ఉంటుంది. ఇది గమనించడానికి స్వరాల పరిమాణం ను మంచి సమన్వయం చేయాలి. వృత్తమైన ఈ “శార్దూలం” ప్రతి పదంలో మొదటి అక్షరం అవగాహనలను లేదా ధ్వనిని కలిగిస్తుంది.
3. కింది వాటిలో ఒక దానికి అడిగిన విధంగా జవాబు రాయండి.
1. “మా పొలంలో బంగారం పండింది” దీనిలో ఏ అలంకారం ఉన్నదో, దానిని వివరిం చెయ్యండి.
జవాబు:
అలంకారం: “ఉత్కంఠన”
వివరణ: ఈ వాక్యంలో “బంగారం పండింది” అనే పదాన్ని ఉదాహరించడం ద్వారా ధనం యొక్క పెరుగుదల లేదా విజయం వర్ణించడం జరిగింది. ఇందులో “ఉత్కంఠన” అనే అలంకారం ఉంది, అంటే అనుకున్నది అందుకోవడం, ఆశించే విషయం రాబడటం.
2. అర్థంతరన్యాసాలంకారాన్ని లక్ష్య, లక్షణ సహితంగా వివరించండి.
జవాబు:
అర్థంతరన్యాసాలంకారం:
లక్ష్యం: ఒక పదం లేదా భాగం వచనం లేకుండా ప్రదర్శించబడింది.
లక్షణం: యథార్థ అర్థం బదులుగా, వాస్తవానికి తక్కువ శబ్దాలు ఇచ్చే లేదా అంతరంగంగా అర్థాలను పరిచయం చేసే అంకాల అలంకారం.
ఉదాహరణ: “ఊహలు, అంచనాలు, అనుభవాలు” అని చర్చించడం, కానీ వాస్తవానికి కొన్ని పరిష్కారాలు ఇవ్వటం.
PART-B
III. కింది గద్యాంశాన్ని చదివి దిగువ ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు తగిన సమాధానాలను రాయండి.
ఆంధ్ర సాహిత్య పరిషత్లకు వెన్నెముకలాంటివాడు శ్రీ జయంతి రామయ్య పంతులుగారు. ఈయన గొప్ప పండితుడు, శాసనపరిశోధకుడు. ఈయన గోదావరి జిల్లా కోనసీమలో ముక్తేశ్వరం గ్రామంలో క్రీ.శ. 1860 జులై 18వ తేదీన జన్మించి రాజమండ్రిలో విద్యనభ్యసించి, పట్టభద్రుడై 1884 వరకు పిఠాపురం మహారాజా పాఠశాలలో ప్రధానోపాధ్యాయుడిగా పనిచేశాడు. తర్వాత న్యాయవాద పరీక్షలో ఉత్తీర్ణుడై ప్రభుత్వ మండలాధికారి పదవిని చేపట్టి 1911 లో రాష్ట్రన్యాయాధీశుడిగా పిఠాపురం, బొబ్బిలి, వెంకటగిరి సంస్థానాధీశుల ప్రోత్సాహంతో “ఆంధ్ర సాహిత్య పరిషత్తు” ను ఏర్పాటు చేశారు. ఈయన ఐదువేల అమూల్యమైన తాళపత్ర గ్రంథాలను సేకరించారు. పరిషత్ పక్షాన ఆంధ్రసాహిత్య పరిషత్ పత్రికను ప్రకటించి అందులో ‘రాయవాచకం’, ‘కవిజనాశ్రయం’ వంటి ఎన్నో అముద్రిత గ్రంథాలను వెలుగులోకి తెచ్చారు. ఈయన ‘ఆంధ్ర వాఙ్మయ వికాస వైఖరి’ అనే విమర్శనాత్మక గ్రంథాన్ని “ఢిపెన్స్ ఆఫ్ లిటరరీ తెలుగు”, “ద్రవిడియన్ లెక్సికోగ్రఫీ” అనే గ్రంథాలను ఇంగ్లీషులో రచించారు. శ్రీ గిడుగు రామమూర్తిగారు ప్రారంభించిన వ్యావహారిక భాషోద్యమాన్ని తీవ్రంగా ప్రతిఘటించిన పండితులకు ఈయన బాసటగా నిలిచారు. వీరి నేతృత్వంలో పిఠాపురం రాజావారి తోడ్పాటుతో “సూర్యరాయాంధ్ర భాషా నిఘంటువు” అనే బృహన్నిఘంటువు నిర్మాణం ప్రారంభమైంది. ఈయన పరిశోధించి వెలువరించిన “శాసన పద్యమంజరి” సంపుటాలు తెలుగు భాషా చరిత్రకు, ఆంధ్రుల చరిత్రకు ఎంతో సహకరించాయి. ఈయన క్రీ.శ. 1941 ఫిబ్రవరి 19వ తేదీన మరణించారు.
ప్రశ్నలు:
1. శ్రీ జయంతి రామయ్యవంతులు గారు ఎప్పుడు, ఎక్కడ జన్మించారు?
సమాధానం: శ్రీ జయంతి రామయ్యవంతులు గారు క్రీ.శ. 1860 జులై 18వ తేదీన గోదావరి జిల్లా కోనసీమలో ముక్తేశ్వరం గ్రామంలో జన్మించారు.
2. శ్రీ జయంతి రామయ్యవంతులు గారు దేనికి బాసటగా నిలిచారు?
సమాధానం: శ్రీ జయంతి రామయ్యవంతులు గారు శ్రీ గిడుగు రామమూర్తిగారు ప్రారంభించిన వ్యావహారిక భాషోద్యమానికి బాసటగా నిలిచారు.
3. శ్రీ జయంతి రామయ్యవంతులు గారు ఇంగ్లీషులో రచించిన రచనలు ఏవి?
సమాధానం: శ్రీ జయంతి రామయ్యవంతులు గారు ఇంగ్లీషులో “ఢిపెన్స్ ఆఫ్ లిటరరీ తెలుగు” మరియు “ద్రవిడియన్ లెక్సికోగ్రఫీ” అనే గ్రంథాలను రచించారు.
PART-C
IV. కింది వాటిలో ఒకదానికి 200 పదాలలో వ్యాసం రాయండి.
1. నదుల అనుసంధానం – సాధ్యాసాధ్యాలు
ప్రశ్న:
నదుల అనుసంధానం గురించి వివరించండి.
సమాధానం:
నదుల అనుసంధానం అంటే ఒక ప్రాంతంలోని నదులను మరొక ప్రాంతానికి తీసుకెళ్ళి వాటిని కలపడం. దీనికి పలు ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి, మొదలుగా నీటి కొరతను నివారించడంలో ఇది సహాయపడుతుంది. అయితే, దీనికి పలు అడ్డంకులు కూడా ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా పర్యావరణ దుష్ప్రభావాలు, స్థానిక జీవవైవిధ్యంపై ప్రతికూల ప్రభావం, మరియు భూభాగ వివాదాలు ముఖ్యమైన సమస్యలు.
సాధ్యాలు:
- పర్యావరణానికి ప్రతికూలతలు తగ్గించడంలో నియమాలు పటిష్టంగా అమలు చేయడం.
- నీటి వనరుల సమతుల్యత స్థాపించగలగడం.
- వ్యవసాయానికి అధిక నీరు అందించడం.
ఆసాధ్యాలు:
- పర్యావరణ సంక్షోభాలు, జీవవైవిధ్యానికి నష్టం.
- అకాల వరదలు మరియు పొరపాటుగా నీటి ప్రవాహం మారడం.
2. విద్యార్థులు సామాజిక సేవ
ప్రశ్న:
విద్యార్థులు సామాజిక సేవ చేయడానికి ఎలాంటి కార్యక్రమాలను చేపట్టవచ్చు?
సమాధానం:
విద్యార్థులు తమ సమాజానికి సేవ చేయడానికి అనేక కార్యక్రమాలను చేపట్టవచ్చు. వారిని బలోపేతం చేయడం, పర్యావరణ శుభ్రతకు కృషి చేయడం, దాతృత్వ సేవలు, పేదల సహాయం, మరియు సాంఘిక సమస్యలు పరిష్కరించడంలో పాలుపంచుకోవడం వంటివి కొన్ని ముఖ్యమైన కార్యక్రమాలు. విద్యార్థులు తమ శక్తిని, సమయాన్ని సమాజానికి వినియోగించుకోవడం ద్వారా మంచి ప్రజలుగా ఎదగవచ్చు.
3. పర్యావరణ పరిరక్షణ
ప్రశ్న:
పర్యావరణ పరిరక్షణ ఎందుకు అవసరం?
సమాధానం:
పర్యావరణ పరిరక్షణ మన ప్రస్తుత మరియు భవిష్యత్ తరాల కోసం అత్యంత ముఖ్యమైనది. పర్యావరణం విషమమయ్యే సమయంలో వాయు, నీటి, భూభాగం మరియు ప్రకృతి సంపదలు కూడా దెబ్బతింటాయి. ఈ సున్నితమైన వ్యవస్థలను రక్షించడానికి చర్యలు తీసుకోవడం ద్వారా ప్రకృతిని కాపాడటం, జీవవైవిధ్యాన్ని కాపాడడం మరియు భూమిని ఆరోగ్యంగా ఉంచడం ముఖ్యమైన లక్ష్యాలు. పర్యావరణ పరిరక్షణ కంటే మనమిది ఆధారపడి ఉండటంతో, మేము వాయు కాలుష్యం, నీటి కాలుష్యం, అరణ్య నాశనం, మరియు మాస్సీవ్ మార్పులను అరికట్టాలి.
PART-D
V. కింది వాటిలో ఒకదానికి 20 వాక్యాలలో సమాధానం రాయండి.
1. ప్రజాజీవనానికి నిలయం చాటుపద్యాలు ఎలాగో వివరించండి.
సమాధానం:
చాటుపద్యాలు ప్రజాజీవనానికి నిలయం కావడం అనగా వాటిలో మనుషుల ప్రగతికి, ఆధ్యాత్మిక మౌలికతకు, సంస్కృతికి సంబంధించి బోధన ఉంటాయి. ఇవి సామాన్య ప్రజలకు మంచి మార్గదర్శకత్వం, మానవతా విలువలు, మంచి ఆచారాలు, ధర్మం, నిజాయితీ, కష్టపడి జీవించటం వంటి విషయాలను సూచించడంలో సహాయపడతాయి. ఇవి ఒక సమాజం యొక్క శాస్త్రీయ మరియు మానసిక స్థితిని మెరుగుపరచడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి.
2. దాన గుణాన్ని వేమన ఏ విధంగా వివరించాడు?
సమాధానం:
వేమన తన పద్యాలలో దానం యొక్క గొప్పతనాన్ని విశదీకరించాడు. దానమునకు మనస్సు, శరీరం, బాహ్య ఆచారాలు సంబంధించవు, కానీ వేమన పేదరికాన్ని జయించే మార్గంగా దానాన్ని ఉంచాడు. వేమన చెప్తాడు: “దానం చేస్తే అది యశస్సు మరియు మోక్షాన్ని సాదిస్తుంది” అని. దానమునకు ఆయన ఎంతో ప్రాముఖ్యాన్ని ఇచ్చాడు, ఎందుకంటే అది ఆధ్యాత్మిక వికాసానికి, సమాజంలో సరైన మార్గాన్ని చూపించడానికి ఉపకరిస్తుంది.
VI. కింది వాటిలో ఒకదానికి అర్ధ సందర్భాన్ని వివరించండి.
1. దర్శనములు వేఱు దైవంబదొక్కటి
సమాధానం:
ఈ పద్యం వేదం, ఆధ్యాత్మికత, లేదా దైవిక పరమాత్మ యొక్క సాక్షాత్కారాన్ని వ్యక్తం చేస్తుంది. “దర్శనములు వేఱు దైవంబదొక్కటి” అంటే, ఒకటే దైవం అన్ని రూపాలలో ఉన్నట్లు చూసే దృష్టి మనకు ఉంది. ఇది ఒక యోగి లేదా సాధకుడి హృదయస్థితి, అలా ఆయన దైవాన్ని అంతటి దృష్టితో చూశాడు.
2. ఈ పద్యాలు అక్షరాస్యుల నిత్యజీవితంలో అవినాభావంగా అల్లుకుపోయినవి
సమాధానం:
ఈ పద్యం అక్షరాస్యులు (సాధారణ ప్రజలు) తమ నిత్యజీవితంలో ఆచరించే మార్గాలను సూచిస్తుంది. ఈ పద్యాలు వీరికి అక్షరసంపూర్ణతను తెలియజేస్తూ ఆచరణీయమైన విషయాల పరిరక్షణను మరియు వాటిని తమ జీవితంలో అనుసరించేందుకు ప్రేరణ ఇవ్వడం. అవి సహజంగా ఆప్తమైన విలువలను ప్రదర్శిస్తాయి.
VII. కిందిపద్యాలలో ఒకదానికి ప్రతిపదార్థ, తాత్పర్యాలు రాయండి.
పద్యం:
“తడయక పుట్టిననా(డ తల్లిచే( దండ్రిచే విడువబడితి; నిప్పుడు పతిచేతను విడువబడియెద నొక్కొ! నుడువులు వేయు నింకేల? యిప్పాటి నోములు దొల్లి కడగి నోచితిని గాకేమి యనుచును గందె డెందమున.”
ప్రతిపదార్థాలు:
- తడయక పుట్టిననా(డ) – నిప్పు పుట్టినట్లుగా
- తల్లిచే( దండ్రిచే విడువబడితి – తల్లిదండ్రుల నుండి విడిచిపెట్టబడిన
- నిప్పుడు పతిచేతను విడువబడియెద నొక్కొ! – ఇప్పుడు భర్త చేత నుండి విడిపోతానా!
- నుడువులు వేయు నింకేల? – అన్నీ విడిచిపెట్టిన తరువాత ఎలా ఉన్నాను?
- యిప్పాటి నోములు దొల్లి కడగి నోచితిని గాకేమి యనుచును గందె డెందమున. – అప్పుడు నా అభిప్రాయం మరియు పరిస్థితి ఏమిటి?
తాత్పర్యం:
ఈ పద్యంలో, వర్ణించబడిన వ్యక్తి జీవితంలో పెద్ద మార్పులను అనుభవించి, తల్లి మరియు తండ్రి నుండి విడిపోయిన తరువాత భర్తతో ఉన్న సంబంధం గురించి ఆలోచిస్తుంది. పూర్వపు అనుబంధాలు, బాధలు, మరియు అభిప్రాయాలు విడిపోయిన తరువాత, ఇప్పటి పరిస్థితి గురించి ఆమె అనుకుంటుంది.
“రాముని డాగురించి, నిను రావణుడెత్తుక వచ్చువేళ, నీ హేమ విభూష ణావళుల నేర్పడ ఋశ్య మహాద్రి వైచినన్ మే మవి తీసి దాచితిమి, మీ పతి యచ్చటి కేగుదేరగా దామరసాప్త నందనుడు తా నవి సూపినఁ జూచి మెచ్చుచున్” అనే పద్యంలోని ప్రతిపదార్థాలు మరియు తాత్పర్యం వివరించండి.
ప్రతిపదార్థాలు:
- రాముని డాగురించి – రాముడి దగ్గర వెళ్లి
- నిను రావణుడెత్తుక వచ్చువేళ – నువ్వు రావణుడి చేతిలో పోయినప్పుడు
- నీ హేమ విభూష ణావళుల – నీని బంగారు అలంకారాలు
- నేర్పడ ఋశ్య మహాద్రి వైచినన్ – మరియు మహా పర్వతం శిఖరానికి చేరుకున్నవాటితో
- మే మవి తీసి దాచితిమి – నా హృదయంలో ఉంచుకుని దాచినవాటిని
- మీ పతి యచ్చటి కేగుదేరగా – నీ భర్త గమనించినప్పుడు
- దామరసాప్త నందనుడు తా నవి – దామరుడు మరియు వారి సంతానం, వారు కొంతకాలం ఆలంబించారు
- సూపినఁ జూచి మెచ్చుచున్ – చివరికి వారు సానుభూతి చూపించారు
తాత్పర్యం:
ఈ పద్యంలో, రాముడు ఒక సామాజిక సంబంధం గురించి, అతను రావణుడు చేతిలో మరణాన్ని చవిచూసినప్పుడు ఒక ప్రముఖ మహిళ దానికి సంబంధించిన చర్చను సూచిస్తుంది. ఆమె తన బంగారు అలంకారాలు, పర్వత శిఖరం పై చోదితాలను దాచినప్పుడు, ఆమె భర్త అంగీకరించకపోతే, దామరసాప్త నందనుడు అతని నిర్ణయాన్ని అంగీకరించి, ఆమెను మెచ్చుకుంటాడు.
VIII.
1. సత్య ప్రాశస్త్యాన్ని గురించి శకుంతల దుష్యంతునితో ఏమని పలికింది?
శకుంతల మరియు దుష్యంతు పాత్రల మధ్య జరిగిన సంభాషణలో శకుంతల తన రుగ్మతలను, బాధలను తెలిపింది. శకుంతల దుష్యంతు మీద సత్య నమ్మకం మరియు నిజాయితీని ప్రశంసించింది. ఆమె ప్రాశస్త్యాన్ని వివరించేటప్పుడు, “నీవు సత్యవాది మరియు ధర్మ పరాయణుడివి” అని చెప్పింది. ఇది శకుంతల యొక్క విశ్వాసాన్ని సూచిస్తుంది. శకుంతల, దుష్యంతు నిష్కళంకమైన వ్యక్తి అని భావిస్తూ, అతనికి శుభకాంక్షలు మరియు ధర్మపథం తీసుకోమని కోరింది.
2. సీతాదేవి తన సందేశాన్ని హనుమతో ఏమని వివరించింది?
సీతాదేవి హనుమకు రాముని ద్వారా ఒక ముఖ్యమైన సందేశాన్ని పంపింది. ఆమె తన భయాలను, బాధలను హనుమకు వివరించింది. సీతా తన జ్ఞాపకాలు, ఆనందాలు, బాధలతో కూడిన అనుభవాలను హనుమకు చెప్పింది. రాముని పట్ల ఆమె భక్తి, విశ్వాసం, ప్రేమను స్పష్టం చేసింది. హనుమ్ ద్వారా రామునికి ఇచ్చిన సందేశంలో, ఆమె మనసులోని శాంతి, ఆశాభావం మరియు తిరిగి తన భర్తతో కలవాలని మన్నించి, ధైర్యం తీసుకోమని తెలిపింది.
IX.కింది వాటిలో ఒకదానికి 20 వాక్యాలలో సమాధానం రాయండి.
1. తెరచిన కళ్ళు నాటికలో డాక్టరు కళ్ళను సత్యం తెరిపించిన విధానం రాయండి.
“తెరచిన కళ్ళు” నాటకంలో డాక్టరు కళ్ళను సత్యంగా తెరిపించడం ప్రధానాంశం. ఈ నాటకంలో, డాక్టరు అతని చిక్ కళ్ళను తెరచినప్పుడు, అతనికి నిజం కనిపించింది. అతను వైద్య ప్రామాణికత, నైతికత, సత్యం మరియు క్షమాపణకు విలువైన విషయాలు తెలుసుకున్నాడు. ఈ క్రమంలో, డాక్టరు అనేక మార్గాలను అన్వేషించి, తన వృత్తిపరమైన నియమాలను మరియు సత్యం తోడ్పాటుతో కళ్ళు తెరిచారు. నాటకంలో, అతని ఆలోచనలు పరిష్కారం ఇచ్చాయి.
2. చనిపోవాలనుకున్న కృష్ణవేణి పాత్రను ‘ఆశఖరీదు అణా’ నాటికద్వారా విశ్లేషించండి.
‘ఆశఖరీదు అణా’ నాటకంలో కృష్ణవేణి పాత్ర చనిపోవాలనుకున్న పాత్రగా కనిపిస్తుంది. ఆమె జీవితం మీద దుఃఖంతో బాధపడుతుంది. ఆమె యొక్క ఆలోచనాలు, భయాలు, వేదనల వలన, ఆమె చనిపోవాలని ఆశపడింది. ఆమె తరచుగా ప్రపంచాన్ని విడిచిపెట్టాలని, జీవితం రీత్యా నిరాశతో ఉన్నట్లు భావించేది. అయినప్పటికీ, కృష్ణవేణి తన హృదయాన్ని తెరిచి, తన జీవితం యొక్క నైతిక ప్రయోజనాలను పునరాలోచించడానికి సానుకూలతను కనబరచింది.
X.కింది వాటిలో ఒకదానికి 20 వాక్యాలలో సమాధానం రాయండి.
1. ‘అల్లసాని వారి అల్లిక జిగిబిగి విషయాన్ని వివరించండి.
‘అల్లసాని వారి అల్లిక జిగిబిగి’ అనే పదం అల్లసాని వారి పద్య రీతిలో ఉన్న నైపుణ్యాన్ని, కవిత్వ లక్షణాలను వివరించడానికి ఉపయోగించబడింది. ఈ కవితలు పద్యరచనలో మంచి అల్లికను, పూత్తిని చూపిస్తాయి. అల్లసాని వారు పద్యాలలో చాలా నానానేక శైలిని ప్రయోగించారు, కవితలకు చక్కటి సంగీతాన్ని అందించారు. అల్లికతో పూర్వకవులా పుష్టి, అభినవతను అనుసరించి అల్లసాని వారు తమ కవితలకు ఒక ప్రత్యేకమైన కోణం ఇచ్చారు.
2. శతక లక్షణాలు తెలిపి నీకు వచ్చిన ఒక భక్తి శతకాన్ని గురించి సంక్షిప్తంగా రాయండి.
శతకాలు అనేవి కొన్ని ముఖ్యమైన లక్షణాలతో ఉంటాయి. భక్తి శతకాలు ప్రత్యేకమైన కవితలుగా ఉంటాయి, ఇవి భగవానుని ఆరాధన, ప్రేమ, నైతిక విలువలను ప్రతిబింబిస్తాయి. భక్తి శతకంలో కవులు భగవంతుని పట్ల తమ నిస్సందేహమైన భక్తిని, వినయాన్ని తెలియజేస్తారు. అలాంటి భక్తి శతకం నాకు వచ్చిన ఒక ఉదాహరణగా, “రాముని పట్ల శిరసు నమస్కారాలు, భక్తి అర్థం” అనే భావనను చక్కగా వ్యక్తం చేస్తుంది.